ای نام تو بهترین سرآغاز                               بی نام تو نامه کی کنم باز

نامه : در اینجا کتاب

ای کسی که نام تو بهترین واژه برای آغاز کردن است ، بدون نام تو من کی کتاب را شروع می کنم

ای یاد تو مونس روانم                                   جز نام تو نیست بر زبانم

مونس : همدم

معنی بیت ای کسی که یاد کردن تو همدم روان من است( با یاد تو احساس تنهایی نمی کنم )  ، من جز نام تو را بر زبان نمی آورم ( تو را از همه بزرگ می شمارم و دستورات تو را اطاعت می کنم )

ای کارگشای هر چه هستند                   نام تو کلید هر چه بستند

ای کسی که برای همگان ( هرکه و هر چه که باشد ) مشکل گشایی می کنی و نام تو برای هردر بسته ای کلید است .

آرایه ها : تشبیه ( نام به کلید )

ای هست کن اساس هستی                            کوته ز درت دراز دستی

هست کن : هستی بخش ، بوجود آورنده           اساس : پایه       دراز دستی : گذشتن از حدّ ، تعدّی

معنی بیت : ای کسی که اساس هستی را تو هست کرده ای ، دراز دستی از درگاه تو کوتاه است ( کسی نمی تواندخلاف ارادۀ تو کاری انجام دهد )

هم قصّه نانموده دانی                                   هم نامۀ نا نوشته خوانی

معنی بیت : هم داستان ها و سرگذشت های واقع نشده را می دانی و هم هرکتابی  را که هنوز نوشته نشده است آن را هم می دانی

(با توجه به ذهنیت قرآنی شاعر ، نامه را نامۀ اعمال بگیرید و در معنی بیت تأمل کنید)

هم تو به عنایت الهی                                   آنجا قدمم رسان که خواهی

عنایت الهی : توجهات خداوندی

الهی در این بیت ، یعنی خدایی ، « ی » در آخر آن فارسی است و معنی یای نسبی است و با آن الهی که در اول دعا بر زبان جاری می شود و به معنی خدای من است ، فرق دارد .

معنی بیت : باز تو با توجهات خداوندیَت ، قدم مرا به آنجایی برسان که خودت می خواهی

به این دعای پیامبر اکرم (  ص)توجه کنید :

اللَّهُمَّ وَفِّقْنِي لِمَا تُحِبُّ وَتَرْضَى             یعنی خدایا مرا به آن چه که خودت دوست داری و راضی هستی  موفقیت بده

از ظلمت خود رهایی ام ده                               با نور خود آشنایی ا م ده

مرا از گمراهی خود رهایی ببخش و با نور هدایت خود آشنایی ببخش

برای دریافت بهتر معنی این بیت در معنی این آیات تأمل کنید

ومن یظلل الله فماله من هاد(رعد، ۳۳): آن کسی که خدا گمراه کند هیچ راهنمایی ندارد.
فَإِنَّ اللَّهَ یُضِلُّ مَن یَشَاء وَیَهْدِی مَن یَشَاء(فاطر .8) پس خدا هرکه را بخواهد گمراه می کند ، هرکه را بخواهد هدایت می کند

تاریخ ادبیات : نظامی ، شاعر معروف قرن ششم هجری است ، آثار او : آثار او عبارتند از : 1- مخزن الاسرار 2-خسرو شیرین  3-لیلی و مجنون 4- هفت پیکر 5- اسکندر نامه  که به « پنج گنج » یا « خمسة نظامی » معروف است

الهی ، دلی ده که در کار تو جان بازیم ، جانی ده که کار آن جهان سازیم  :

خدایا به ما جرأتی بده که در کار تو از جان بگذریم (بازیم از مصدر باختن )و جانی بده که با [قابلیت های ]آن به آباد کردن جهان آخرت خود بپردازیم ( توانایی طاعت و عبادت داشتن )

دانایی که از راه نیفتیم ، بینایی ده تا ، در چاه نیفتیم :

به ما دانش بده که راه درست گمراه نشویم ، و بصیرت بده تا خود را در دام ها گرفتار نکنیم

دست گیر که دست آویز نداریم

دست ما را بگیر( نگذار گمراه شویم ) که [ غیراز تو ] کسی را نداریم که دست ما را بگیرد .

توفیق ده تا در دین استوار شویم ، نگاه دار تا پریشان نشویم .

موفقیت بده تا در دین تو محکم و ثابت قدم باشیم ،  ما را [ از گرفتاری در دام ها ] حفظ کن تا سرگشته نشویم .

جهان ، جمله فروغ روی حق دان     حق اندر وی ز پیدایی است پنهان

جمله : در اینجا به معنی تمام ، سراسر         فروغ : نور ، روشنی

همة جهان را پرتوی از روشنی  روی خدا بدان / خدا در جهان از [شدت] پیدایی پنهان است .

آرایه ها : تضاد  در کلمات « پیدا » و « پنهان »   تشبیه : جهان به فروغ روی حق

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: